دانلود پایـانامـه

  مقاله بررسی خسران و آثار آن درون قرآن تحت pdf دارای 116 صفحه مـی باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل درون microsoft word مـی باشد و آماده پرینت یـا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی خسران و آثار آن درون قرآن تحت pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده درون استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی مـی باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : پرهام اکبری تولید بلور زاج سفید 1 توضیحات زیر بخشی از متن اصلی مـی باشد کـه بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله بررسی خسران و آثار آن درون قرآن تحت pdf

فصل اول:طرح تحقیق 
مقدمـه 
اهمـیت و ضرورت بحث 
پیشینـه تحقیق 
اه تحقیق 
سوالهای تحقیق 
فرضیـه ها 
روش تحقیق 
فصل دوم:یـافته های تحقیق 
بخش اول:تعریف خسران،ویژگیـها و مصادیق آن 
الف)بررسی معنای لغوی واژه خسران   
ب) مصادیق خسران 
ج)ویژگیـهای خاسرین 
بخش دوم:عوامل خسران و راههای جلوگیری از آن 
الف)عوامل خسران 
1-تکذیب و انکار     
2- کفر 
3-باز داشتن مردم از راه خدا   
4-ظلم  
5-شرک ورزیدن بـه خدا   
6-پذیرش ولایت شیطان   
7-دروغ و افتراء بـه خداوند   
8-آلوده نفس و اطاعت از آن 
9-باطل اندیشی و باطل کاری   
10- شکستن پیمانـها     
11- قطع پیوندها     
12- فساد درون زمـین     
13-سوء ظن داشتن بخدا   
14-مشغول شدن بـه دنیـا و غفلت از یـاد خدا   
15- فرو رفتن درون فسادو بهره برداری از امکانات مادی درون مسیر گناهان 
16-عملکرد ضعیف درون مسولیت 
17- درخواست بدون علم   
ب:راههای جلوگیری از خسران:   
1-ایمان آوردن 
2- انجام اعمال شایسته   
3-سفارش بـه حق   
4- سفارش بـه صبر   
5- تزکیـه نفس 
6-هدایت ویژه الهی     
7- تسلیم درون برابر خدا     
بخش سوم:آثار و نتایج خسران:     
الف)آثار خسران درون دنیـا     
1-حسرت کشیدن و مغلوب شدن 
2- حبط اعمال 
3- ندامت و پشمـیانی     
4- نازل شدن عذاب الهی   
5- گرفتار هن بد شدن درون دنیـا 
ب) آثار خسران درون آخرت:     
1- ورود بـه جهنم     
2- عذاب شدید 
3- خلود درون جهنم     
4- خوار و ذلیل بودن درون آتش جهنم 
5- فریـادهای آنـها را پاسخی نیست 
6- بر دوش کشیدن بار سنگین گناهان 
7- دچار حسرت گردیدن   
8- زشت و بد منظر شدن   
9- درخواست شفاعت و بازگشت بـه دنیـا   
10- نابود شدن خدایـان و سخنان دروغین آنـها
11- نـهایت دوری از رحمت خداوند 
12- حبط اعمال     
نتیجه گیری 
فهرست منابع ومآخذ 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله بررسی خسران و آثار آن درون قرآن تحت pdf

1- قرآن،ترجمـه فولادوند محمد مـهدی دار القرآن الکریم تهران 1415 ق چاپ اول

2- نـهج البلاغه،انتشارات شاکر،قم،1386 ش،چهارم،(امـیر المومنین علی علیـه السلام)سید رضی،ترجمـه محمد دشتی

3- اخلاق از دیدگاه قرآن و چهارده معصوم علیـهم السلام راز توکل مشـهد 1383 ش اول احمد امـیری پور

4- اخلاق درون نـهج البلاغه موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی فیض کاشانی بی جا 1376 ش اول سید کاظم ارفع

5- ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن دار التعارف للمطبوعات بیروت 1419 ق اول سید محمود آلوسی

6- از مفاهیم قرآن راه کمال بی جا 1385 ش دوم مصطفی اسرار

7- اصول کافی اسوه قم 1375 ش سوم ترجمـه کمره ای کتابفروشی علمـیه اسلام تهران بی که تا اول ترجمـه مصطفوی

8- اطیب البیـان فی تفسیر القرآن،اسلام،تهران،1387 ش دوم سید عبدالحسین طیب

9- الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل مدرسه امام علی بن ابی طالب قم 1421 ق اول ناصر مکارم شیرازی

10- ایمان و کفر ترجمـه ایمان و کفر بحار الانوار انتشارات  عطارد تهران 1378 ش اول عزیز الله عطاردی

11- بحار الانوار ترجمـه جلد 67و 68 کتابخانـه مسجد ولی عصر تهران بی که تا اول سید ابوالحسن همدانی

12- بحرالمحیط فی التفسیر،دار الفکر،بیروت،1420 ق،ابوحیـان محمد بن یوسف اندلسی

13-برگزیده تفسیر نمونـه دراالکتب الاسلامـیه تهران 1382 ش سیزدهم احمد علی بابایی

14- بـه سوی او موسسه آموزشی پژوهشی امام خمـینی قم 1382 ش اول محمد تقی مصباح یزدی

15- تفسیر ابن عربی دار احیـاء التراث العربی بیروت 1422 ق اول ابوعبدالله محیی الدین محمد ابن عربی

16- تفسیر اثنا عشری مـیقات تهران 1363 ش اول حسین بن احمد حسینی شاه عبدالعظیمـی

17- تفسیر احسن الحدیث بنیـاد بعثت بی جا 1377 ش سوم سید علی اکبر قرشی

18- تفسیر آسان اسلامـیه تهران 1398 ق اول محمد جواد خمـینی

19- تفسیر انوار درخشان  کتابفروشی لطفی تهران 1404 ق سید محمد حسین همدانی

20- تفسیر بحرالعلوم بی نا بی جا بی که تا نصر بن محمد بن احمد سمرقندی

21- تفسیر بیـان السعاده فی مقامات العباده  مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیـام نور تهران 1372 ش اول سلطان محمد گنابادی مترجم خانی رضا حشمت الله ریـاضی

22- تفسیر پرتوی از قرآن شرکت سهامـی انتشار تهران 1362 ش چهارم سید محمود طالقانی

23- التبیـان فی تفسیر القرآن  داراحیـاء التراث العربی بیروت بی که تا محمدبن حسن طوسی

24- تبیین القرآن  دار العلوم بیروت 1423 ق دوم سید محمد حسینی شیرازی

25- تحف العقول عن آل الرسول آل علی علیـه السلام بی جا 1382 ش اول ابو محمد حرانی

 26- التحقیق فی کلمات القرآن الکریم  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی تهران 1374 ش اول حسن المصطفوی

27- تربیت روشـها اخلاق طراحان نشر بی جا 1378 ش اوم علی فایضی

28- تفسیر جامع،صدر،تهران،1326ش،ششم،سید محمد ابراهیم بروجردی

29- تفسیر جوامع الجامع بنیـاد پژوهشـهای اسلامـی آستان قدس رضوی مشـهد 1377 ش دوم فضل بن حسن طبرسی مترجم مترجمان

30- تفسیر جلاء الاذهان و جلاء الاحزان دانشگاه تهران تهران 1377 ش اول ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانی

31- تفسیر خسروی اسلامـیه تهران 1390 ق اول علی رضا مـیرزا خسروانی

32- تفسیر روان جاوید برهان تهران 1398 ق سوم محمد ثقفی تهرانی

33- تفسیر روح البیـان  دارالفکر بیروت 1423 ق دوم سید محمد حسین شیرازی

34- تفسیر روشن مرکز نشر کتاب تهران 1380 ش اول مصطفی حسن

35- تفسیر رهنما کیـهان تهران 1364ش چاپ ندارد زین العابدین رهنما

36- تفسیر سور آبادی فرهنگ نشر نو تهران  1380 ش اول سور آبادی ابوبکر عتیق بن محمد

37- تفسیر شریف لاهیجی دفتر نشر داد تهران 1373 ش اول محمد بن علی شیرف لاهیجی

38- تفسیر الصافی  انتشارات الصدر تهران 1415 ق دوم ملامحسن فیض کاشانی

39- تفسیر صراط المستقیم،انصاریـان،قم،1416ق،اول،سید حسین بروجردی

40- تفسیر عاملی صدوق تهران 1360 ش ابراهیم عاملی

41- تفسیر علیین  اسوه قم 1382 اول سید عباس کریمـی حسینی

42- تفسیر القرآن الکریم دار البلاغه للطباعه بیروت 1412 ق اول سید عبدالله شبر

43- تفسیر القرآنی للقرآن بی نا بی جا بی که تا عبد الکریم خطیب

44- تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب وزارت ارشاد اسلامـی تهران 1368 ش اول محمد بن محمد رضا قمـی مشـهدی

45- تفسیر کوثر بی نا بی جا بی که تا یعقوب جعفری

46- تفسیر مفاتیح الغیب دار احیـاء التراث العربی بیروت 1420 ق سوم ابوعبدالله محمدبن عمر فخر الدین رازی

47- تفسیر منـهج الصادقین فی الزام المخالفین کتابفروشی محمد حسن علمـی تهران 1336 نوبت چاپ ندارد ملا فتح الله کاشانی

48- تفسیر مواهب علیـه اقبال تهران 1369 ش چاپ ندارد حسین بن علی کاشفی سبزواری

49- تفسیر المـیزان  دفتر انتشارات اسلامـی جامعه مدرسین حوزه علمـیه قم قم 1374 ش پنجم سید محمد حسین طباطبایی مترجم سید محمد باقر همدانی

50- تفسیر نمونـه  دار الکتب الاسلامـیه تهران 1374 ش اول مکارم شیرازی ناصر

51- تفسیر نور الثقلین،اسماعیلیـان،قم،1415 ق،چهارم،عبد علی بن جمعه عروسی حویزی

52- تفسیر نور مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن تهران 1383 ش یـازدهم قرائتی محسن

53- تفسیر هدایت بنیـاد پژوهشـهای اسلامـی آستان قدس رضوی مشـهد 1377 ش اول مترجمان

54- الجدید فی تفسیر القرآن المجید دار التعارف للمطبوعات بیروت 1406 ق اول سبزواری محمدبن حبیب الله

55- الجوهر الثمـین فی تفسیر الکتاب المبین مکتبه الالفین کویت 1407ق اول شبر سید عبد الله

56- الحدیث  دفتر نشر فرهنگ اسلامـی بی جا 1370 ش اول مرتضی فرید تنکابنی

57- الحیـاه،دفتر نشر فرهنگ اسلامـی،تهران،1380 ش،مکرر،احمد آرام

58- روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم دار الکتب العلمـیه بیروت 1415 ق اول سید محمود آلوسی

59- روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن بنیـاد پژوهشـهای اسلامـی آستان قدس رضوی مشـهد 1408 ق حسین بن علی ابوالفتوح رازی

60- شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونـه  بنیـاد پژوهشـهای اسلامـی مشـهد 1381 ش اوم جعفر شریعتمداری

61- طرائف الحکم یـا اندرزهای ممتاز کتابخانـه صدوق تهران 1362 ش سوم مـیرزا احمد آشتیـانی

62- فرهنگ المعجم الوسیط انتشارات اسلامـی تهران 1381 ش اول ابراهیم انیس ودیگران

63- قاموس قرآن دار الکتب الاسلامـیه تهران 1381 ش نـهم سید علی اکبر قرشی

64- قلب سلیم دارالکتب الاسلامـیه تهران 1370 ش یـازدهم سید عبد الحسین دستغیب شیرازی

65- کشف الاسرار و عده الابرار امـیر کبیر  تهران 1371 ش پنجم احمد بن ابی سعد رشید الدین مـیبدی

66- لسان العرب دار صادر بیروت 1414 ق سوم محمد بن مکرم ابن منظور

67- مجمع البیـان فی تفسیر القرآن ،فراهانی تهران 1360 اول فضل بن حسن طبرسی  ترجمـه مترجمان

68-______________ ناصر خسرو تهران 1372ش سوم فضل بن حسن طبرسی

69- مخزن العرفان درون تفسیر قرآن نـهضت زنان مسلمان بی جا 1361 ش سیده نصرت امـین بانوی اصفهانی

70- معجم مقاییس اللغه مرکز نشر مکتب الاعلام السلامـی قم 1404 ق ابوالحسین احمدبن فارس بن زکریـا

71- معراج السعاده دهقان بی جا بی که تا ملا احمد نراقی

72- المفردات فی غریب القرآن رضوی مشـهد 1375 ش ذوم ابوالقاسم حسین بن محمدبن فضل معروف بـه راغب اصفهانی مترجم سید غلامرضا خسروی حسینی

73- منتخب الغرر انتشارات مفید بی جا 1387 ش دوم فضل الله کمپانی

74- الموسوعه القرآنیـه  موسسه سجل العرب بی جا 1405 ق ابراهیم آبیـاری

75- النجاه من الذنوب نشر الهادی قم 1416 ق اول حسین شاکری

76- نـهج الخطابه کتابخانـه صدر تهران 1374 ش دوم علم الهدی خراسانی

77- نـهج الفصاحه فرایض قم 1385 ش اول ابوالقاسم پاینده

78- وجوه القرآن مجمع البحوث الاسلامـیه مشـهد 1380 ش اول اسماعیل بن احمد مـیری نیشابوری

بخش اول : تعریف خسران و ویژگیـها و مصادیق آن

 با نگاهی بـه سوره عصر درمـی یـابیم کـه قرآن کریم عموم انسانـها را درون خسران و زیـان اعلام مـی نماید مگرانی کـه ایمان و عمل صالح انجام دهند و یکدیگر را بـه حق و صبر سفارش کنند . پرهام اکبری تولید بلور زاج سفید 1 دنیـا بازاری هست که انسان درون آن سرمایـه عمر را از دست مـی دهد که تا سرمایـه ای بـه دست بیـاورد و حال گروهی هستند کـه نـه تنـها سرمایـه ای بـه دست نمـی آورند بلکه سرمایـه ای را هم از دست مـی دهند و اینـها هستند کـه گرفتار خسران و زیـان هستند . پرهام اکبری تولید بلور زاج سفید 1 همانطور کـه خداوند مـی فرماید

پس گروهی از انسانـها هستند کـه سرمایـه های عظیم خود را بـه بهایی اندک مـی فروشند و ضلالت را بـه جای هدایت مـی خرند

و ما درون این فصل بر آنیم کـه با شناخت معنای دقیق خسران درون قرآن ، پرهام اکبری تولید بلور زاج سفید 1 با مصادیق آن و ویژگی های خسران درون قرآن نیز آشنا شویم

الف : بررسی معنای لغوی واژه «خسران»

در معنای اصلی «خسر» نظرات مختلفی وجود دارد و برخی به منظور آن چندین وجه معنایی درون نظر گرفته اند

برخی معنای اصلی خسر را بـه معنای ضرر و زیـان ، ضد سود آورده اند

مصطفوی درون التحقیق مـی نویسد: «معنای اصلی درون این ماده آن چیزی هست که مقابل سود قرار مـی گیرد یعنی کم شدن درون مقابل سود و اما نقص و گمراهی و هلاکت و ضرر ، هر یک از این موارد گاهی بر بعضی از موارد این معنا منطبق مـی شوند و گاهی از آثار این معنا هستند یـا از اسباب و مقدمات آن هستند 000»[1]

برخی معنای اصلی «خسر» را کم شدن ، کم و نقصان دانسته اند

قرشی درون قاموس مـی نویسد : «باید دانست کـه خسر ، خسران و خسار  یک معنی بیشتر ندارند و آن نقصان و کم شدن هست چنانکه صریح آیـه «وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ » (رحمن / 9) و آیـه ی «وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ» (مطفضین / 3) هست و اینکه ضلالت و هلاکت را از معنای آن شمرده اند بدان جهت هست که ضلالت و هلاکت یک  نوع نقصان و زیـان هست ».[2]

برخی از منابع لغوی اصل ماده «خسر» را بر همـین معنا گرفته اند و همـین نظر را دارند . [3]

در برخی از منابع خسران بـه معنای کم شدن سرمایـه آمده هست که گاه بـه انسان نسبت داده مـی شود و مـی گویند فلان زیـان کرد و گاه بـه خود عمل نسبت داده مـی شود و مـی گویند تجارتش زیـان کرد

گاه واژه خسران درباره دستاوردهای زندگی یـه بـه عبارتی دیگر درباره سرمایـه های برونی مانند مال و مقام دنایی هست و گاه درباره ی سرمایـه های درونی یـا نتایجی کـه از حالات نفسانی حاصل مـی شود مثل از دست صحت و سلامتی و عقل و ایمان و ثواب . [4]

گرچه راغب معتقد هست که خسران بـه معنای زیـان درون سرمایـه های درونی هست نـه زیـان درون امور دنیوی و تجارت بشری . [5] نویسنده الموسوعه القرانیـه هم همـین نظر را دارد . [6]

 در مجمع البیـان ذیل آیـه 27 بقره «خسر» را بـه معنای نابودی تمام سرمایـه آورده هست و مـی نویسد : « خاسرونانی هستند کـه نفس خویش را هلاک د و به منزله یـانی هستند کـه سرمایـه شان نابود شده است».[7]

در المعجم الوسیط ذیل ماده «خسر» آمده هست : «خسر التاجر : تاجر درون تجارت خود مغبون شد و کلاه بر سرش رفت . زیـان کرد درون آن. خسر فلان : فلانی نابود شد . گمراه شد (خسر) الشی ء : آن چیزی کم و ناقص کرد . گویند خسر ، المـیزان و الکیل : ترازو و پیمانـه را کم داد و ناقص گردانید.» [8]

و درون لسان العرب آمده هست : خسر بـه معنای نابودی هست و الخسار و الخساره و الخیسری بـه معنای گمراهی و هلاکت هست . [9]

در وجوه القرآن به منظور «خسر» چندین وجه معنایی درون نظر گرفته اند : غبن ، ضلال ، عقوبت و عجز و نقص

1-  بـه معنای غبن یعنی زیـان درون آیـه :« إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیـهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ» (شوری / 45). درون این آیـه خاسر یعنی معجون و زیـان دیده

2-   بـه معنای گمراهی و ضلال درون آیـه : « فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِینًا». (نساء / 119)

3-  بـه معنای عقوبت درون آیـه : « لئن أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَلَتَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ » (زمر / 65) و همچنین درون آیـه : « لَئِن لَّمْ یَرْحَمْنَا رَبُّنَا وَیَغْفِرْ لَنَا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ ». (اعراف / 149)

4-  بـه معنای عجز و ناتوانی درون آیـه : « لَئِنْ أَکَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَهٌ إِنَّا إِذًا لَّخَاسِرُونَ » (یوسف / 14) درون این آیـه خاسرین یعنی ناتوانان

5-   بـه معنای نقص و کم بودن درون آیـه : « أَوْفُوا الْکَیْلَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِینَ » (شعراء / 181)[10]

نتیجه :

در برخی از آیـات قران کریم واژه «خسران» درون همان مفهوم لغوی آن بکار رفته هست . یعنی بـه معنای نقص و کم گذاشتن هست . مانند آیـه : « وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ  » (رحمن /9) و یـا آیـه : « وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ  » (مطففین /3)

در مورد این  آیـه زجاج مـی گوید : یعنی درون پیمانـه و وزن کم مـی گذارند[11] و یـا درآیـه « أَوْفُوا الْکَیْلَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِینَ »(شعرا/181) مخسری هست که هنگام پیمانـه درون آن کم مـی گذارد و هنگامـی کـه مـی خواهد بگیرد اضافه مـی خواهد . [12]

با این حال درون قرآن کریم این واژه درون اغلب موارد بـه معنای خسران درون سرمایـه های درونی هست یعنی بـه معنای از دست صحت و سلامتی و عقل و ایمان و ثواب است

و این همان هست که خداوند متعال از آن بـه عنوان خسران مبین یعنی زیـان آشکار یـاد کرده هست . [13] کـه در این آیـه شریفه بـه آن اشاره کرده هست :« إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیـهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَلَا ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ » (زمر / 15)

خسران درون فارسی بـه زیـان ترجمـه شده هست . [14]

 دو واژه «خسران» و «ضرر» از نظر معنایی صد درون صد مترادف نیستند

در التحقیق آمده است

« و هذا المعنی (زیـان) غیر مفهوم الضرر فی مقابل النفع و قلنا ان «الخسر» نقص کلی فی مقابل الربح بخلاف الوضع . ثم ان هذا النوع من النقص قد یکون فی المال و الامور المادیـه و قد یکون فی الامور النفسیـه و المعنویـه فاما  الاول فقد یصدق علیـه  مفهوم الغبن و النقص و اما الثانی فقد ینطبق علیـه مفهوم الضلال و الهلاک»[15]

 «این معنا (زیـان) غیر از مفهوم ضرر کـه در مقابل نفع هست ، مـی باشد و گفتیم کـه خسران ، نقص درون اصل درون مقابل سود هست به خلاف وضع . این نوع از نقص گاهی درون مال و امور مادی هست و گاهی درون امور نفسانی و معنوی هست . نوع اول بر آن مفهوم ضرر و نقص صدق مـی کند و نوع دوم گاهی مفهوم گمراهی و هلاکت برآن منطبق مـی شود»

فخر رازی درون تفسیرش مـی نویسد : «یکی از بزرگان پیشین مـی گوید : معنی این آیـه را من از مرد یخ فروشی آموختم کـه فریـاد مـی زد و مـی گفت : رحم کنید بهی کـه سرمایـه اش ذوب مـی شود . رحم کنید بهی کـه سرمایـه اش ذوب مـی شود»[16]

بسیـاری از مفسرین معتقدند کـه : مفهوم خسران ، تنـها این نیست کـه انسان ضافعی را از دست بدهد بلکه خسران واقعی آن هست اصل سرمایـه را نیز از کف بدهد . [17]

  ب – مصادیق خسران:

خداوند درون قرآن افراد یـا گروه هایی را بـه عنوان نمونـه و الگو معرفی مـی کند تاانی کـه در آیـات الهی دقت مـی کنند با این افراد کـه جزء زیـانکاران درون دنیـا و آخرت هستند آشنا شوند و از سرگذشت آنـها عبرت بگیرند و ویژگی های آنان را بر        مـی شمارد که تا از این صفات بر حذر باشیم

ما درون این بخش مصادیق خسران را نام مـی بریم و بعد بـه طور مختصر درباره ویژگی های آنـها توضیح مـی دهیم . مصادیقی کـه در قرآن مطرح شده هست ، عبارتند از

1-حزب و گروه شیطان

اسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ الشَّیْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِکْرَ اللَّهِ أُولئِکَ حِزْبُ الشَّیْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّیْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ .(مجادله / 19)

«شیطان بر آنان چیره شده و خدا را از یـادشان هست آنان حزب شیطانند. آگاه باش کـه حزب شیطان همان زیـانکارانند»

اولین و برجسته ترین مصادیق خاسران درون قرآن «شیطان» هست وانی کـه از شیطان پیروی مـی کنند و در گروه و حزب شیطان قرار مـی گیرند نیز خاسر هستند. زیرا آنانانی هستند کـه شیطان را بـه عنوان سرپرست خود گرفته اند

2-   قابیل

فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخیـهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرینَ (مائده/ 30)

« بعد نفسِ [امّاره‏] اش او را بـه قتل برادرش ترغیب کرد، و وى را کشت و از زیـانکاران شد»

همـه مفسرین بر این اتفاق نظر دارند کـه این آیـه درباره قابیل هست گرچه کـه اسمش درون آیـه نیـامده هست .[18]

عبارت « فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرینَ» بـه این اشاره دارد کـه قابیل یکی از مصادیق خاسران درون قرآن هست که با پیروی از هوای نفس و قتل برادرش از خاسران گشت

3-   مخالفین و منکرین پیـامبران

الف): مخالفین و دشمنان ابراهیم

وَ أَرادُوا بِهِ کَیْداً فَجَعَلْناهُمُ الْأَخْسَرینَ.(انبیـاء / 70)

«و خواستند بـه او نیرنگى بزنند و [لى‏] آنان را زیـانکارترین [مردم‏] قرار دادیم»

کسانی کـه تصمـیم گرفته بودند کـه حضرت ابراهیم را با نقشـه حساب شده و خطرناکی نابود کنند و او را درون شعله های آتش بسوزانند ولی بـه امر خدا آتش به منظور ابراهیم سرد و سلامت شد و آنـها زیـان کار شدند

ب): دشمنان و مخالفان شعیب

الَّذینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کَأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فیـهَا الَّذینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کانُوا هُمُ الْخاسِرینَ(اعراف / 92)

«انى کـه شعیب را تکذیب کرده بودند، گویى خود درون آن [دیـار] سنداشتند.انى کـه شعیب را تکذیب کرده بودند، خود، همان زیـانکاران بودند»

آیـه بیـان مـی کند کهانی کـه شعیب را تکذیب مـی د ، خودشان زیـانکار هستند و مخالفت با شعیب عامل اصلی زیـانکاری آنان بود

4-   کافران

هُوَ الَّذی جَعَلَکُمْ خَلائِفَ فِی الْأَرْضِ فَمَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَ لا یَزیدُ الْکافِرینَ کُفْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِلاَّ مَقْتاً وَ لا یَزیدُ الْکافِرینَ کُفْرُهُمْ إِلاَّ خَساراً(فاطر / 39)

« اوست آن کـه شما را درون این سرزمـین جانشین گردانید. بعد هر کفر ورزد کفرش بـه زیـان اوست، و کافران را کفرشان جز دشمنى نزد پروردگارشان نمى‏افزاید، و کافران را کفرشان غیر از زیـان نمى‏افزاید»

 یکی از گروه هایی کـه جزء مصادیق خسران قرار مـی گیرد ، کافران هستند . دو جمله اخیر آیـه بیـان مـی کند کـه چیزی جزء خشم و غضب الهی و زیـانکاری به منظور  کافران نیست

یکی دیگر از آیـاتی کـه نشان مـی دهد ، کافران زیـانکارند آیـه 85 سوره ی غافر هست آیـه بیـان مـی کند کـه انـها درزمان رؤیت عذاب زیـانکار شدند

فَلَمْ یَکُ یَنْفَعُهُمْ إیمانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنا سُنَّتَ اللَّهِ الَّتی‏ قَدْ خَلَتْ فی‏ عِبادِهِ وَ خَسِرَ هُنالِکَ الْکافِرُونَ.(غافر / 85)

« و[لى‏] هنگامى کـه عذاب ما را مشاهده د، دیگر ایمانشان براى آنـها سودى نداد. سنّت خداست کـه از [دیرباز] درباره بندگانش چنین جارى شده، و آنجاست کـه ناباوران زیـان کرده‏اند»

پس کافران ، زیـانکار هستند . آیـه 5 از سوره مائده بیـان مـی کند حتیـانی کـه ایمان آورده اند ولی بـه آن کافر شده اند زیـانکار هستند

مَنْ یَکْفُرْ بِالْإیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَهِ مِنَ الْخاسِرینَ.(مائده / 5)

« هر درون ایمان خود شکّ کند، قطعاً عملش تباه شده، و در آخرت از زیـانکاران است»

5-   پیروان کافران

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوَاْ إِن تُطِیعُواْ الَّذِینَ کَفَرُواْ یَرُدُّوکُمْ عَلَى أَعْقَابِکُمْ فَتَنقَلِبُواْ خَاسِرِینَ(آل عمران / 149)

« اىانى کـه ایمان آورده‏اید، اگر ازانى کـه کفر ورزیده‏اند اطاعت کنید، شما را از عقیده‏تان بازمى‏گردانند و زیـانکار خواهید گشت»

کافران خود ، جزء زیـانکاران هستند و حالانی هم کـه از آنـها پیروی مـی کنند ، زیـانکارند چون خود را بـه قهقری کشانده اند و آیـه هشدار مـی دهد علاوه بر اینکه خود از کافران نباشید ، از آنـها پیروی هم نکنید کـه عواقب وخیمـی دارد

6-   مشرکان

فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ قُلْ إِنَّ الْخاسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلیـهِمْ یَوْمَ الْقِیـامَهِ أَلا ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبینُ(زمر / 15)

« بعد هر چه را غیر از او مى‏خواهید، بپرستید « [ولى بـه آنان‏] بگو:» زیـانکاران درون حقیقتانى‏اند کـه به خود وانشان درون روز قیـامت زیـان رسانده‏اند آرى، این همان خسران آشکار است»

 عبارت « فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ »  نشان مـی دهد کـه مشرکان یعنیـانی کـه برای خداوند شریک مـی گیرند چون علاوه بر اینکه سرمایـه ی وجودی خویش را از دست داده اند ، باعث زیـانکاری اصل خویش هم شده اند ، چون آنان را وادار بـه کفر و شرک کرده اند . [19]

7-   گمراهان

مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدی وَ مَنْ یُضْلِلْ فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ.(اعراف / 178)

« هر کـه را خدا هدایت کند، او راه‏یـافته هست وانى را کـه گمراه نماید، آنان خود زیـانکارانند»

آیـه بیـان مـی کند هررا کـه خداوند گمراه کند ، همان ها خاسران هستند . علامـه   مـی نویسد : «صرف ضلالت ضرر قطعی نمـی رساند مگر اینکه  با اضلال خدای سبحان توأم شود[20]» درون این هنگام آدمـی حتما زیـانکار مـی گردد

8-   ظالمان

قالَ الَّذینَ آمَنُوا إِنَّ الْخاسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلیـهِمْ یَوْمَ الْقِیـامَهِ أَلا إِنَّ الظَّالِمـینَ فی‏ عَذابٍ مُقیمٍ(شوری / 45)

«انى کـه گرویده‏اند مى‏گویند: «در حقیقت، زیـانکارانانى‏اند کـه روز قیـامت خودشان وانشان را دچار زیـان کرده‏اند.» آرى، ستمکاران درون عذابى پایدارند»

وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ فَأُولئِکَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ بِما کانُوا بِآیـاتِنا یَظْلِمُونَ (اعراف : 9)

« و هر مـیزانـهاى [عمل‏] او سبک باشد، بعد آنانند کـه به خود زیـان زده‏اند، چرا کـه به آیـات ما ستم کرده‏اند»

 با توجه بـه این آیـات ظالمان ، زیـانکارند

آیـه 82 سوره اسراء قرآن را به منظور ظالمـین مایـه زیـانکاری مـی داند

وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَهٌ لِلْمُؤْمِنینَ وَ لا یَزیدُ الظَّالِمـینَ إِلاَّ خَساراً (اسراء : 82)

« و ما آنچه را براى مؤمنان مایـه درمان و رحمت هست از قرآن نازل مى‏کنیم، و [لى‏] ستمگران را جز زیـان نمى‏افزاید»

قرآن برنامـه و اصول زندگی سالم را بـه ما انسانـها یـاد مـی دهد. از این برنامـهانی بهره مـی گیرند کـه به خدا و آیـاتش ایمان بیـاورند و از روی فهم و استقامت و اخلاص بـه قرآن عمل کنند ولی ستمکارانی کـه معانی آیـات قرآن را بـه مصلحت خود تغییر   مـی دهند ، قرآن برایشان شفاء و بدبختی درون دنیـا و زیـان و خسارت درون آخرت است

«قرآن به منظور ظالمـین مایـه زیـانکاری هست چون از قرآن سود نمـی برد و به آن نظر نمـی کنند که تا هدایت شوند[21]»

در آیـه بـه صورت خاص از ستمگران یـاد شده هست چون ستم مایـه تاریکی قلب و قیـامت هست و ظالم از حدود خدا تجاوز مـی کند و به خواسته های خود مـی پردازد ، آیـات قرآن را بـه هوای نفس خود تفسیر مـی کند درون نتیجه بـه جای آنکه قرآن مایـه هدایت او باشد مایـه ضرر و زیـان او مـی شود چون آیـات قرآن را تحریف کرده و معانی آن ها را تغییر مـی دهد . [22]

9-   بنی اسرائیل

وَ لَمَّا سُقِطَ فی‏ أَیْدیـهِمْ وَ رَأَوْا أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّوا قالُوا لَئِنْ لَمْ یَرْحَمْنا رَبُّنا وَ یَغْفِرْ لَنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرینَ(اعراف : 149)

« و چون انگشت ندامت گزیدند و دانستند کـه واقعاً گمراه شده‏اند گفتند: «اگر پروردگار ما بـه ما رحم نکند و ما را نبخشاید قطعاً از زیـانکاران خواهیم بود»

 اشاره بـه داستان بنی اسرائیل دارد کـه پرست شدند و از راه حق منحرف شدند ، وقتی بـه اشتباه خود پی بردند از عمل خویش پشیمان شدند و خود را درون گمراهی دیدند بـه خداوند گفتند : پرودگارا اگر تو ما را نیـامرزی و به ما رحم نکنی ، ما حتما از زیـانکاران خواهیم بود

ج – ویژگی های خاسرین

اینک کـه با مصادیق خسران آشنا شدیم و افراد و گروه های زیـانکار را شناختیم ، برآنیم کـه ویژگی های آنان را یعنی صفات خاسرین را بـه طور مختصر بیـان کنیم و در فصل بعد درون بخش عوامل خسران بـه طور مفصل درباره ی آنـها توضیح مـی دهیم کـه این صفات چگونـه سبب زیـان و خسارت آنـها شده هست . صفات خاسرین درون بعضی موارد همان عوامل ایجاد خسران هست که درون این فصل بـه صورت مجمل و کوتاه بـه آن اشاره مـی کنیم و تفصیل موارد مشترک را بـه بخش بعد ارجاع مـی دهیم

ویژگی های خاسرین عبارتند از

1-   زیـان نفس و اهل

از مـهم ترین ویژگی خاسران این هست که آنـها بـه خود وانشان زیـان رسانده اند . آیـات ذیل گویـای این مطلب هستند

قُلْ إِنَّ الْخاسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلیـهِمْ یَوْمَ الْقِیـامَهِ أَلا ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبینُ(زمر/ 15)

« بگو زیـانکاران درون حقیقتانى‏اند کـه به خود وانشان درون روز قیـامت زیـان رسانده‏اند آرى، این همان خسران آشکار است»

خاسرینانی هستند کـه نـه تنـها مایـه ی زیـانکاری خویش شده اند بلکه مایـه ی زیـانکاری اهل خود نیز شده اند . و این زیـانکاری آشکار هست که قرآن با تعبیر «خسران مبین» بیـان کرده هست . آنـها نفس خود را مورد هلاکت و بدبختی قرار داده اند و راه رسیدن بـه کمال را به منظور خود بسته اند و در نتیجه سعادت بـه کلی از آنـها دور شده هست . آنـها خویشاوندان خود را وادار بـه کفر و شرک د و این همان خسران حقیقی هست . [23]

برخی مراد از «اهل» را همسران و خدمتکارانی مـی دانند کـه برای مومنین درون بهشت فراهم شده هست . چون درون عالم قیـامت رابطه خویشاوندی درون مـیان مردم رعایت نمـی شود . [24] علامـه معنای اخیر را بهتر مـی داند . [25] درون نتیجه آنـها روز قیـامت هم سزای اعمال خویش را مـی بینند و هم عذاب دیگران را . [26]

إِنَّ الْخاسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلیـهِمْ یَوْمَ الْقِیـامَهِ أَلا إِنَّ الظَّالِمـینَ فی‏ عَذابٍ مُقیمٍ(شوری / 45)

«انى کـه گرویده‏اند مى‏گویند: «در حقیقت، زیـانکارانانى‏اند کـه روز قیـامت خودشان وانشان را دچار زیـان کرده‏اند.» آرى، ستمکاران درون عذابى پایدارند»

 علامـه درباره ی معنای خسران خود و اهل خود مـی نویسد : «یعنی خود را دوزخی نموده و از حوریـان و خدمتگزاران بهشتی خود را محروم ساخته اند.»[27]

پس مـهمترین ویژگی خاسران این هست که آنـها دچار خسران نفس شده اند و علاوه بر آن دچار خسران اهل هم شده اند

2-  کفر

یکی از صفاتی کـه در خاسران دیده مـی شود ، کفر هست . کفر بـه معنی خلاف ایمان ، ناگرویدن و ناسپاسی آمده هست . [28] کـه به صورت کافر شدن بـه خدا و کافر شدن بـه آیـات الهی درون خاسرین وجود دارد کـه آیـات ذیل گویـای همـین مطلب هستند

 وَ الَّذینَ آمَنُوا بِالْباطِلِ وَ کَفَرُوا بِاللَّهِ أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ (عنکبوت / 52)

« و آنان کـه به باطل گرویده و خدا را انکار کرده‏اند همان زیـانکارانند»

 أُوْلَئکَ الَّذِینَ کَفَرُواْ بَِایَاتِ رَبِّهِمْ وَ لِقَائهِ فحََبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِیمُ لهَُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَزْنًا (کهف / 105)

« [آرى،] آنانانى‏اند کـه آیـات پروردگارشان و لقاى او را انکار د، درون نتیجه اعمالشان تباه گردید، و روز قیـامت براى آنـها [قدر و] ارزشى نخواهیم نـهاد»

همچنین مرتد شدن هم از ویژگی های خاسرین هست یعنیـانی کـه ابتدا ایمان آورده اند ولی بعد از آن برگشته اند و کافر شدند و همـین سبب زیـانکاری آنـها شد . آیـه ذیل همـین مطلب را نشان مـی دهد

مَن کَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَکِن مَّن شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْرًا فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ; لا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِی الْآخِرَهِ هُمُ الْخاسِرُونَ (نحل / 106 – 109)

« هر بعد از ایمان آوردن خود، بـه خدا کفر ورزد [عذابى سخت خواهد داشت‏] مگر آن کـه مجبور شده و [لى‏] قلبش بـه ایمان اطمـینان دارد. لیکن هر کـه ‏اش بـه کفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان هست و برایشان عذابى بزرگ خواهد بود، شک نیست کـه آنـها درون آخرت همان زیـانکارانند»

امام علی (علیـه السلام) درباره ی اقسام کفر مـی فرماید : « کفر بر چهار ستون پایدار هست : کنجکاوی دروغین ، ستیزه جویی و جدل ، انحراف از حق و دشمنی . بعد آن کـه دنبال توهم و کنجکاوی دروغین رفت بـه حق نرسید . و آن کـه به ستیزه جویی و نزاع پرداخت از دیدن حق نابینا شد و آن کـه از راه حق منحرف گردید نیکویی را زشت ، و زشتی را نیکویی پنداشت و سرمست گمراهی ها گشت و آن کـه دشمنی ورزید پیمودن راه حق بر او دشوار و کارش سخت و نجات او از مشکلات دشوار هست .»[29]

1-     شرک

یکی دیگر از صفات خاسران ، شرک هست . مشرکی هست که به منظور خدا درون خلقت جهان و اداره و تدبیر امور جهان ، شریک قرار مـی دهد . خداوند درون سوره زمر آیـه 65 ، خطر شرک را بازگو مـی کند و مـی فرماید

وَ لَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَ إِلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَ لَتَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرینَ(زمر / 65)

« و قطعاً بـه تو و بهانى کـه پیش از تو بودند وحى شده است: «اگر شرک ورزى حتماً کردارت تباه و مسلّماً از زیـانکاران خواهى شد»

 این آیـه گر چه خطاب بـه انبیـای الهی هست ولی واضح هست که آنـها راه شرک را درون پیش نمـی گیرند و هدف از مخاطب قرار آنـها این بوده هست که اهمـیت خطر شرک را بـه همگان گوشزد کنند . [30]

امـیر المومنین علی علیـه السلام درون لحظه های شـهادتش درون ماه رمضان سال 40 هجری اطرافیـانشان را وصیت مـی د و فرمودند :«سفارش من بـه شما،آن کـه به خدا شرک نورزید و سنت محمد را تباه نکند ، این دو ستون دین را بر پا دارید و این دو چراغ را روشن نگهدارید . آنگاه سزوار هیچ سرزنشی نخواهید بود.» [31]

2-     تکذیب و انکار

یکی دیگر از خصوصیـات مـهم خاسران ، تکذیب و انکار هست که شامل تکذیب آیـات خدا و پیـامبرانش و سرپیچی از اوامر آنـها و تکذیب لقای الهی مـی شود . درون آیـات ذیل بـه این خصوصیـات اشاره شده است

وَ لا تَکُونَنَّ مِنَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِآیـاتِ اللَّهِ فَتَکُونَ مِنَ الْخاسِرینَ (یونس 95)

« و ازانى کـه آیـات ما را دروغ پنداشتند مباش، کـه از زیـانکاران خواهى بود»

قَدْ خَسِرَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِلِقاءِ اللَّهِ وَ ما کانُوا مُهْتَدینَ (یونس 45)

« قطعاًانى کـه دیدار خدا را دروغ شمردند زیـان د و [به حقیقت‏] راه نیـافتند»

الَّذینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کَأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فیـهَا الَّذینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کانُوا هُمُ الْخاسِرینَ (اعراف 92)

«انى کـه شعیب را تکذیب کرده بودند، گویى خود درون آن [دیـار] سنداشتند.انى کـه شعیب را تکذیب کرده بودند، خود، همان زیـانکاران بودند»

وَکَأَیِّن مِّن قَرْیَهٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّهَا وَرُسُلِهِ فَحَاسَبْنَاهَا حِسَابًا شَدِیدًا وَعَذَّبْنَاهَا عَذَابًا نُّکْرًا فَذاقَتْ وَبالَ أَمْرِها وَ کانَ عاقِبَهُ أَمْرِها خُسْراً (طلاق 8 – 9)

« و چه بسیـار شـهرها کـه از فرمان پروردگار خود و پیـامبرانش سرپیچیدند و از آنـها حسابى سخت کشیدیم و آنان را بـه عذابى [بس‏] زشت عذاب کردیم که تا کیفر زشت عمل خود را چشیدند، و پایـان کارشان زیـان بود»

3-     سوء ظن داشتن بـه خدا

وَمَا کُنتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ یَشْهَدَ عَلَیْکُمْ سَمْعُکُمْ وَلَا أَبْصَارُکُمْ وَلَا جُلُودُکُمْ وَلَکِن ظَنَنتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا یَعْلَمُ کَثِیرًا مِّمَّا تَعْمَلُونَ وَ ذلِکُمْ ظَنُّکُمُ الَّذی ظَنَنْتُمْ بِرَبِّکُمْ أَرْداکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ مِنَ الْخاسِرینَ (فصلت 22 و 23)

« و [شما] از اینکه مبادا گوش و دیدگان و پوستتان بر ضدّ شما گواهى دهند [گناهانتان را] پوشیده نمى‏داشتید لیکن گمان داشتید کـه خدا بسیـارى از آنچه را کـه مى‏کنید نمى‏داند و همـین بود گمانتان کـه درباره پروردگارتان بردید شما را هلاک کرد و از زیـانکاران شدید»

در این آیـه بـه یکی از صفات خاسرین اشاره دارد و آن سوء ظن داشتن بـه خدا هست . درون تفسیر نمونـه درون توضیح آیـه شریفه آمده هست : «شما اگر گناهانتان را مخفی     مـی کردید نـه از این جهت بود کـه از شـهادت گوش و چشمـها و پوستهایتان بر ضد خودتان بیم داشتید شما اصلا باور نمـی کردید روزی اینـها بـه سخن درآیند و بر ضد شما گواهی دهند بلکه مخفی کاری شما بـه خاطر این بود کـه گمان مـی کردید خداوند بسیـاری از اعمال را کـه انجام مـی دهید نمـی داند .»[32]

4-  عدم ایمان بـه آخرت

یکی از ویژگی های خاسرین این هست که بـه آخرت ایمان ندارند و آیـه ی ذیل بـه خوبی گویـای این مطلب است

إِنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَهِ زَیَّنَّا لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ فَهُمْ یَعْمَهُونَ أُوْلئِکَ الَّذینَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذابِ وَ هُمْ فِی الْآخِرَهِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ(نمل 4-5)

«انى کـه به آخرت ایمان ندارند، کردارهایشان را درون نظرشان بیـاراستیم [تا هم چنان‏] سرگشته بمانند .آنانانى‏اند کـه عذاب سخت براى ایشان خواهد بود، و در آخرت، خود زیـانکارترین [مردم‏] اند»

5- ظلم

الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلیـهِمْ یَوْمَ الْقِیـامَهِ أَلا إِنَّ الظَّالِمـینَ فی‏ عَذابٍ مُقیمٍ (شوری 45)

« درون حقیقت، زیـانکارانانى‏اند کـه روز قیـامت خودشان وانشان را دچار زیـان کرده‏اند.» آرى، ستمکاران درون عذابى پایدارند»

 آیـه نشان مـی دهد کهانی کـه سرمایـه وجودی خویش را از دست داده اند و به خود و اهلشان زیـان وارد کرده اند ظالمـینی هستند  که گرفتار عذاب الهی مـی شوند . بعد ظلم یکی از صفات زیـانکاران مـی باشد

6-ضعف درون ایمان

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَعْبُدُ اللَّهَ عَلى‏ حَرْفٍ فَإِنْ أَصابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصابَتْهُ فِتْنَهٌ انْقَلَبَ عَلى‏ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیـا وَ الْآخِرَهَ ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبینُ(حج 11)

« و از مـیان مردمى هست که خدا را فقط بر یک حال [و بدون عمل‏] مى‏پرستد. بعد اگر خیرى بـه او برسد بدان اطمـینان یـابد، و چون بلایى بدو رسد روى برتابد. درون دنیـا و آخرت زیـان دیده است. این هست همان زیـانِ آشکار»

این آیـه درباره جماعتی هست که اسلام آورده بودند. یکی از آنـها یـا گروهی از آنـها وقتی حالشان خوب بود و اسبشان مـی زایید و زنانشان پسر مـی آوردند و انشان زیـاد مـی شد ، خشنود مـی شدند و به دین اسلام اطمـینان پیدا مـی د ولی هرگاه بیمار مـی شدند و  زنانشان مـی آوردند مـی گفتند : خیری از این دین ندیدم . [33]

 عبارتهای « یَعْبُدُ اللَّهَ» و « اطْمَأَنَّ» و « انْقَلَبَ عَلى‏ وَجْهِهِ» نشان مـی دهد کـه افرادی کـه در این آیـه درباره آن ها صحبت مـی کند کـه دارای ایمان ضعیفی هستند . [34]

تعبیر « عَلى‏ حَرْفٍ» ممکن هست اشاره بـه آن باشد کـه ایمان آن ها بیشتر بر زبانشان هست و درون قلبشان جز نور ضعیف و  بسیـار کمرنگی نتابیده هست و یـا اشاره بـه این باشد کـه آنـها درون متن ایمان و اسلام قرار ندارند بلکه درون کنار و لبه آنند زیرا یکی از معانی « حرف» لبه کوه و کناره اشیـاء هست وی کـه در لبه چیزی قرار گرفته مستقر و پا برجا نیستند و با تکان مختصری از مسیر خارج مـی شوند و این حال افراد ضعیف الایمان است  کـه با کوچکترین چیزی ایمانشان بر باد فنا مـی رود . [35]

چنینانی هر گاه بـه آنـها خیر و نعمتی مـی رسد آن را دلیل حقانیت اسلام         مـی گیرند و اگر گرفتاری و معصیت بـه سراغشان بیـاید و آنـها را مورد آزمایش قرار داد از دین روی گردان مـی شوند . خداوند درون مورد پشت دنیـا تعبیر بـه فتنـه مـی کند به منظور اینکه این حوادث ناگوار شر و بدی نسبت بهانی بلکه وسیله ای به منظور آزمایش هست . [36]

برخی مـی گویند : مقصود از «خسر الدنیـا» این هست که بی ایمان از دنیـا مـی روند و «الاخره» یعنی بـه عذاب ابدی گرفتار مـی شوند . [37]

 علامـه مـی نویسد : «خسر الدنیـا» اشاره بـه خسران دنیـایی آنان بـه خاطر دچار شدن بـه فتنـه و«الاخره» اشاره بـه خسران آخرتی آنان بـه خاطر روی گردانیدن از دین هست . [38]

پس پرستش خدا بر بـه این صورت یعنی فقط هنگامـی کـه خیر و نعمت بـه سراغ انسان  مـی آید و روی گردانی درون غیر این صورت ، سبب زیـانکاری است

ایمن بودن از مکر خدا

 

---

[دانلود پایـانامـه پرهام اکبری تولید بلور زاج سفید 1]

نویسنده و منبع |

---